Тӱнямбал арбитраж-тиде ӱчашымаш але разрешенийым йӧн-влакым, тудын формыжым яра ышталтеш, делам судыш дене таҥастарымаште, кушто радам-влак регламентироваться закон-влакым эре эскеренам
Права нормым да радамым субъектше-влакын кугыжаныш могырымат толын кертыт огыл императивный Арбитраж процедур нерген кутырен келшен, кудо шагал улыт да пеҥгыдын йодмышт нунылан келшен.
Регламент арбитражный, правил семын, кучык да управленийыште ыштен эрыкым пуышо тыглай да кум процедурым веле. Шке третейский судышто ӱчашымаш улмыжым эше ик сай йӧным ойырен арбитр пуа, чыла процесс да йӧн пуа мо баланслаш интересым беспристрастность веле гарантийым пуат. Арбитражный институт гыч икмынярышт, нунын посна паша семын могай правада верч ӱчашат палем тӱняште улат, тугай, кузе МТП, ЛСМО, КГК, СКИА. Тиде российын учрежденийын паша опытда уло дене ӱчашат чыланат Арбитражный тӱнямбал институтышто российын эн оҥай да ушан ӱчашат, Тӱнямбал шотлалтеш. Тӱнямбал арбитраж-пуышо йӧн але тиде ӱчашенна, кӧ ешыште ышталтше формо дене таҥастарымаште суд паша, кушто, правил, закон пеҥгыде торлалтын. Права нормым да радамым субъектше-влакын кугыжаныш могырымат толын кертыт огыл императивный Арбитраж процедур нерген кутырен келшен, кудо шагал улыт да пеҥгыдын йодмышт нунылан келшен. Регламент арбитражный, правил семын, кучык да управленийыште ыштен эрыкым пуышо тыглай да кум процедурым веле. Шке третейский судышто ӱчашымаш улмыжым эше ик сай йӧным ойырен арбитр пуа, чыла процесс да йӧн пуа мо баланслаш интересым беспристрастность веле гарантийым пуат. суд третейский Арбитражный институт гыч икмынярышт, нунын посна паша семын могай правада верч ӱчашат палем тӱняште улат, тугай, кузе МТП, ЛСМО, КГК, СКИА. Тиде российын учрежденийын паша опытда уло дене ӱчашат чыланат Эн оҥай да арбитражный судышко ӱшанле улмыжым кокласе ӱчашымаш годым тӱнямбал институтышто российын арбитражный коммерческий ужалыше-йӧнозанлык палатын россий федераций (МКАС). Лӱмым сеҥен налше-влак коклаште поснак российысе тӱрлӧ санкций госкорпорация учреждений уло, нунын ваштареш пытартыш жапыште икмыняр ий пурто. Тиде йот элысе арбитражный альтернатива институт иктыш ик семын ончалтеш Пеш чӱчкыдын, йот эл компаний-влак российысе кугыжаныш корпораций деч посна кодеш ойыро могай шонымаш дене контрактым ыштыме, но МКАС. Арбитраж судын деч юрисдикциян кугыжаныш кокласе лектын гынат, арбитражный суд суд кугыжаныш мучаш мучаште конден шуктен. Тӱняште, молан манаш гын, икмыняр тӱнямбал мультя-уло договор-влак кугыжаныш, куатше ятырлан шукырак ыштен шуктымо шотышто пунчалым чыла арбитражный тӱня кондыш, суд мом ышташ. Йот принцип-влак нерген пунчалым шукталтмылан шотленыт да арбитражный конвенцийжым шуктен толмыжым шотыш налын, наций-влак организаций иктыш ушен конвенцийыш (семын палыме Нью-Йоркысо конвенцийыш 1958 ийыште). Тиде конвенцийыш толшо 150 утла участник эл (китай да россий), нуно кокла гыч кажнылан келшаш илышыш пурташ арбитражный пунчалым, вес элыште веле огыл кутырен келшымашлан тореш лийын негыз шотеш луктын. Правовой ден тенденцийже-влакым пашашт гыч коеш, критик могай деч посна, тӱнямбал правам да виян йӧнлан кумдан шарлен ӱчашен арбитраж гына кодеш. Но писын келшыш договорым кокласе кугытым ончыктымаш капан, тудо чӱчкыдын тӱнямбал ик семын кодын вариант-влак арбитраж, судно контрагент йот эл кугыжаныш деч утлаш манын. Транснационал корпораций тиде лектыш кугемын толын перна, верыш лектын, бизнесыште да форумын сай жизненном кӧ кӱл ӱчашаш тӧрлымӧ. Ончылгоч уло гынат, ом келше молан российыште юрисдикциян арбитражный уло, кушто радам-влак да арбитражный суд пунчалым луктеш пытартыш жапыште икмыняр ий ончычсо кугу йодышым пуымо шотышто россий, тӱнямбал арбитраж тӱкна манын, ӱшанен кучылтын вияҥдаш участник йот еҥ арбитраж кузе пайдале йӧн-влак дене ӱчашымаш шотышто.
