Россий мучкылан эрык деч посна - россий тӧртыкшот

1992 ий 17 декабрьыште россий лиеш пурто мучкылан эрык деч посна, тӧртык почеш 4123-судышто лишаяш тудым жапым ом керт и преступник петырымаштеТиде веле, мучкылан эрык деч посна кодаш приговорым вашталташ лишаяш коштын кертдыме лияш лиеш. Кунам у 1996 ийыште россий уголовный кодексын пурташ лиеш, мутлан посна мучкылан эрык деч посна кодаш лиеш. Россий уголовный кодексын 57 лончыжын кокымшо ужашыжым чараш ӱдырамаш, пӧръеҥ, латкандаш ий жапыште тудын ийготыштыжо преступлений лийын гын, пӧръеҥ-шамыч, петырымашке лукмо приговор лийын кертеш годым кудло визыт лишаяш тудым, кугурак лиеш. Латкандаш ий жапыште ийготыш преступлений преступник лийыт гын, мутын эн кугу лу ийлан эрык деч посна ыштыме. Преступлений-влакын икгай субъект да объект дене шуко вияш (просто - УКЕ ик лончыжо) приговор почеш преступленийым ик семынак налалтеш (правонарушитель посна кажне шотлалтеш), посна тыгай: зек, тюрьмаште лишаяш поснак пенгыде режим мучкылан эрык деч посна коден кертеш (мутлан, ВК-ош йӱксӧ кок 240 (тюрьма) соликамск). Вара коло вич ий огыл, кумло ий але (кудло вич ийлан кугурак пӧръеҥ ден ийготшо уло гын), преступник, мучкылан эрык деч посна кучылталт кертше титаканыш нидерланд судыш-ончыч утареныт, нимогай правилым пудыртен гын, тюрьмаште шинчыше кугу ыштен огыл, ок ыште да неле преступлений отбывание годым, мутат уке, но тиде лийын кертеш пуштмаш гына ик судитлат.

Товатат, пуалтын гын, шагал кондымемлан кертеш, мутлан, илыме верым вашталташ ом керт мо субъект, палемдыме верыш толын да молат. У преступник ышта гын, титакым суд деч ончыч ӱжын кертыда Нидерланд нерген йодыт гын-ончыч утарыше, но, вуйым шупшын, кертеш пуэн у йодмаш почеш кум ий лиеш.

1992 ийыште российыште колен шотышто вашталтдыме мут пурто чамане петырымаште лийын. Удо 2017 ийыште икымше зек правам налын тӧрлаташ Россий уголовный кодекс почеш, 2014 ий 5 апрельыште, сулык, наказуемый мучкылан эрык деч посна коден, уло: тюрьмаште шинчыше пижме деч посна илыше клеткыште предложенийым вес семын, правилым, кок зек гыч, кажне гын, тудо йырым-йыр лӱдыкшылан шотлалтеш ок ыште. Кунам нунын деч куснен четлыкыш четлыкыште икмынярышт, нунын кепшылышкыже кодшаш улам, а шагатыште кроватьыште кият чаралтеш тыгак, жап ыш мале. Ондакше тудо пел шагат кеч лум кӧнеда коштшо судно, тудо велыш чӱчкыдын пеш кугу полыш, тудын шым метр шым метр гыч кугу лийын. Тыге преступникым керт ийыште пытарымеке, яндар южым шӱлалташ да пӧрт деч ӧрдыжтӧ лийын огыл. Тидлан шуко йӧн дене, условий дене, приговоржо пытартыш ийлаште лишаяш тудым илыш совет ушем приговорым вучена. Серлаге да арестантлан пуаш кертат, але латшым ийын президент деч вара эн удо кӱшеш иземда.