3. Тӱшка опытан те мыняр уда лиеш
Те возеда протоколышт уло, манын рашемдена, мо тендан дене лиеш нерген рашын ончыкта, кузе те мо лийже тыланда чыла материал экспериментым эртараш тӱҥалыт да кӱлытШанчызе, правил семын, шке лабораторийже ноутбукым протоколым возымо. Пытарыме деч вара протоколышто тарту тыгай эксперимент шуктымо процессыште ошкылеш. Следствий вере гаяк уло, лектышыже ден возалтмыштым эскерымаш. Цель: тиде официал йодеш, кудым тый чӱктынет гипотезе. Тиде йодман, могай йодыш да вашешташ тӧчем огыл сакари мо те, те тудым тергаш шонен. Материал: чыла предметым тӱҥ списке, экспериментым эртараш кӱлеш.
Тиде списке кум лийын огыл гын, ынде калык дек материал, но кӱлешан улмаш тудо авалтен.
Виса кузе тенданат пайда уло, теат тудын тунемшыже шонен. Кузе кужу лиеш пытартыш эксперимент Да тиде але вес образым ончыктымо кеч-могай йӧн тыгай улшо кылвер ончылно лийынам, лӱдде молан чыла информаций уло, нуно палышаш улыда, ушештарен кертыда манеш да лектыш дене эксперимент дене терга. Тергымаш: эмлаш келшен толмыжым палемдат тергымаш(дене). Переменная шонымыж нерген(ы) группым тыште те да тендан. Тергымашым эртараш тендан пӱртӱс лийын, кӱчымӧ пуртымым але условийым, причиным переменная колтыс. Увер Интерпретация: увер дене мом ышташ лиеш, тудым семын погына веле. Увер-нергелымаш налаш лиеш гын, молан шке ученый, шымлызе да моло рашемден кертыда гын, але лийын огыл сакари эҥертен огынал. Таблице да график семын эре результатым ончыктен (сӱрет-влак). Таҥастаре анализ да статистике тергымаш чӱчкыдынак проектын экспериментировать.
Кылверым: опубликовано паша (журнал, книга, сайт), протоколышто нунын ужаш лиеш те шке кондышо кылвер-влак радамлен, молан тиде тыге, протоколым лудынам лийын тендам ко тиде пашам ончалаш гын, нунын шонымашышт.
Чыла иктыш погымешке, шанчызе-влак шанче статьям возен кертеш, тудо веле, тудо увер. Тиде лаштыкым протоколышто возен кертше шагал мо сай лабораторий лиеш.
Протокол образец тендан форман справкым возен ыле.
Шарнем, серыш 'пу, мыйынат уло.э, але тӱргоч сӱретлен да ӧрдыж текст увераҥар, эксперимент шот огеш лий. Кукшын кумылан да чын информацийым налаш протоколым лудынам.
